5 jaar Schooldakrevolutie, een jubileum om trots op te zijn
Op 16 augustus 2016 is stichting Schooldakrevolutie officieel opgericht bij een notaris in Bussum. Dat is vandaag precies 5 jaar geleden!
Op dit moment heeft 25% van de scholen zonnepanelen. We zijn met de helft van alle schoolbesturen in Nederland in gesprek. Van meer dan 4000 scholen hebben we in kaart wat het beste moment is om zonnepanelen te laten installeren. Voor ruim 700 schooldaken ligt de complete besluitvorming klaar inclusief een positieve businesscase. Er staat niets in de weg om deze scholen op korte termijn te voorzien van een zonnedak. Tot nu toe hebben we 111 gerealiseerde zonneprojecten op onze naam staan. Dit zijn resultaten waar we echt trots op zijn en waar de afgelopen 5 jaar veel mensen – vaak op vrijwillige basis- hard voor hebben gewerkt.
Ondanks dit mooie jubileum sluiten we onze ogen niet voor de realiteit. Het laatste IPCC klimaatrapport laat glashelder zien dat we alle zeilen bij moeten zetten om het ergste scenario te voorkomen. Ons werk is nog lang niet af, daarom blijven wij ons de komende jaren nog heel hard inzetten voor de verduurzaming van schoolgebouwen en onderwijs! Toch is ons jubileum een goed moment om iedereen te bedanken voor alle steun en inzet en terug te blikken op de afgelopen 5 jaar.
Wat vooraf ging
Niet veel mensen weten dat Stichting Schooldakrevolutie een voorloper had; Doneer de Zon. Via dit crowdfundingsplatform, opgericht door Roebyem Anders en Marjan Minnesma, kon iedereen een beetje zonnestroom doneren aan hun school of sportclub. De gedoneerde zonnepanelen werden vervolgens tegen kostprijs geïnstalleerd. Dit initiatief ontstond vanuit het idee dat het zonde is om daken die eigenlijk een beetje van ons allemaal zijn ongebruikt te laten voor de opwek van schone energie. Doneer de Zon is helaas nooit helemaal van de grond gekomen. Marjan en Roebyem hebben hun toenmalige initiatief gepresenteerd bij NL2025. Dit is een beweging waarin leiders uit het bedrijfsleven, de culturele en wetenschappelijke sector en sport zich verenigen en bestaande initiatieven ondersteunen door de inzet van kennis en expertise binnen haar netwerk. Betrokkenen binnen NL2025 vonden het idee achter Doneer de Zon wel goed en moedigden aan om het nog een keer te proberen.
Robert Kleiburg | Oud-directeur, huidig bestuurslid
“Toen ik betrokken raakte bij de Schooldakrevolutie hadden we net gevierd dat de eerste school door onze hulp zonnepanelen had gekregen. De missie om alle schooldaken vol te leggen greep me meteen, want het is zo logisch om dit te doen. Ik ben ongelofelijk trots op het team en over wat er sinds die tijd is bereikt door ons, met steun van velen! “
De start van de Schooldakrevolutie
De aanmoediging vanuit NL2025 heeft geleid tot de oprichting van Stichting Schooldakrevolutie in 2016. Er kwam financiering voor de eerste twee jaar. De verschillende vrijwilligers en stagiairs die voor Schooldakrevolutie aan de slag gingen kregen, kosteloos, een plekje op het kantoor van Sungevity. Toen Sungevity in 2017 verhuisde naar het Gedempt Hamerkanaal verhuisde Schooldakrevolutie gewoon mee. Op deze locatie zijn wij nog altijd te vinden. Vanaf het voorjaar van 2018 tot het najaar van 2020 stelde de Rabobank jaarlijks een directeur beschikbaar.
De eerste jaren onderzochten we hoe verduurzaming van scholen precies werkt, welke barrières verduurzaming van schoolgebouwen in de weg stonden en op welke manier Schooldakrevolutie gemeenten, scholen en schoolbesturen het best kon bereiken, enthousiasmeren en ondersteunen. Door veel deel te nemen aan evenementen bouwden we gestaag aan naamsbekendheid. We zochten naar samenwerkingspartners en naar steun bij gemeenten en politieke partijen. Uiteraard werkten we ook aan een educatieaanbod, toen nog het zogenaamde Leerabonnement. Daarnaast lobbyden we voor het behoud van de salderingsregeling, een belangrijke subsidiemaatregel die in veel gevallen zorgt voor positieve businesscases voor zonnepanelen op schooldaken.
Uiteraard ondersteunde Stichting Schooldakrevolutie ook scholen met de aanleg van zonnepanelen. Onze begeleiding bestond tot eind 2018 eigenlijk altijd uit individuele trajecten op aanvraag van een school of schoolbestuur. Dakscans maakten we alleen op aanvraag en we hielpen met de de aanvraag van SDE subsidie. De focus lag niet op ondersteuning bij de aanleg van zonnepanelen, maar op het enthousiasmeren van scholen en schoolbesturen om over te gaan op voordelige zonnestroom.
Links: Piet van Lingen promoot Schooldakrevolutie tijdens een evenement. Rechts: Het Schooldakrevolutieteam in 2017, Suzanne Bonarius, Robert Kleiburg, Maya Taselaar, Cilian Terwindt, Roebyem Anders en Piet van Lingen.
Schooldakrevolutie trapt af in de Haarlemmermeer op Basisschool de Tweemaster in Vijfhuizen op de Dag van de Duurzaamheid in 2016.
Een groeiende revolutie
In het voorjaar van 2017 besloten we om dakscans te maken voor alle scholen in Nederland. Een dakscan toont een satellietfoto van het schooldak met ingetekende zonnepanelen. Schoolbesturen, leerkrachten maar ook ouders krijgen zo direct inzicht in de zonnepotentie van het dak: de stroomopbrengst, mogelijke jaarlijkse CO2-reductie en de benodigde investering met terugverdientijd. Dit was het begin van de schooldakkaart. Het zou nog tot eind 2018 duren tot alle scholen in kaart waren gebracht en de eerste versie van de schooldakkaart online stond.
Inmiddels hadden we veel geleerd van de verschillende individuele ondersteuningstrajecten. We merkten dat er bij schoolbesturen behoefte was aan onafhankelijke begeleiding bij een zonneproject. Met onze opgebouwde kennis en expertise wilden wij die begeleiding graag aanbieden. Gebaseerd op deze eerste ervaringen met het verduurzamen van scholen ontwikkelden we een specifieke dienstverlening. Dit betekende een omslag in de werkzaamheden van Stichting Schooldakrevolutie. De provincie Zuid-Holland kende begin 2018 een tweejarige subsidie toe om de verduurzaming van schoolgebouwen de provincie te versnellen door het plaatsen van zonnepanelen. Op advies van de provincie kozen we om in een klein gebied te starten. Zo konden we kijken hoe onze dienstverlening in de praktijk werkte. Dit werd de regio Holland Rijnland. In maart 2019 volgde een feestelijke kick-off met 13 gemeenten en 14 schoolbesturen. Na deze kick-off gingen gingen onze schooldakcoaches voor het eerst echt aan de slag met het benaderen van schoolbesturen om besluitvorming naar een zonnedak in gang te zetten. Van deze pilot hebben we veel geleerd. Schoolbesturen bleken toch een uitgebreidere behoefte aan hulp te hebben dan we tot nu toe boden. Daarom hebben we in de zomer van 2019 onze dienstverlening en werkwijze aangepast. Er kwam meer aandacht voor het gehele gebouwportfolio en de inventarisatie van het meest natuurlijke moment per school om zonnepanelen te laten installeren.
“Het is fantastisch om te zien hoeveel impact de Stichting Schooldakrevolutie in de afgelopen 5 jaar heeft gemaakt. Wat begon als een droom met een paar gedreven vrijwilligers, is uitgegroeid tot een volwassen organisatie, deels door de enorme toewijding van Roebyem Anders. Mede dankzij de SDR wordt de schooldakkaart van Nederland steeds groener!”
Rick de Gaay Fortman | Oud-medewerker strategie en uitvoering
Links: de Schooldakkaart in april 2018. Rechts: de Schooldakkaart in augustus 2021.
“Voor mij is Schooldakrevolutie zo bijzonder omdat het niet alleen gaat over het vol leggen van schooldaken met zonnepanelen, maar ook om educatie en samenwerking. De enige manier om de groene revolutie in motie te zetten is door educatie van jeugd en volwassenen en synergie tussen verschillende instellingen.”
Jackie Snoeijers-Loeff | Oud-eventmanager
Schooldakrevolutie in stroomversnelling
2019 bracht de Schooldakrevolutie in een stroomversnelling. Tegelijk met de kick-off in Holland Rijnland lanceerden we het eerste workshopportaal samen met de Non-Stop Zon campagne. In juni was de Scholen Energiebespaarlening een feit in samenwerking met de Rabobank, het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en het Nationaal Warmtefonds. Het team breidde behoorlijk uit met schooldakcoaches, regio-ambassadeurs en project- en communicatiemedewerkers. We gingen aan de slag met opdrachten in Dordrecht, Amsterdam en aan het eind van het jaar kregen we subsidie toegewezen om in twee provincies, Noord-Holland en Noord-Brabant, alle scholen en schoolbesturen te ondersteunen naar zonnepanelen op hiervoor geschikte schooldaken. Ook lanceerden we ‘Hey school, zeg ja’, een campagne waarmee jongeren hun schoolbestuur kunnen enthousiasmeren om ‘ja’ te zeggen tegen een zonnedak.
Momenteel werken onze schooldakcoaches en regio-ambassadeurs in provincies en gemeenten door heel Nederland. We analyseren gebouwportefeuilles en denken mee over de vervolgstappen voor elk gebouw. Voor gebouwen met geschikte daken maken we een investeringscasus en adviseren verder over financiering, offerte-uitvraag, verzekering, btw teruggave en educatie. Tegelijkertijd zorgen onze (vrijwillige) regio-ambassadeurs voor een goede samenwerking tussen schoolbesturen en gemeenten. Scholen die te maken krijgen met complexe vraagstukken kunnen ook bij ons terecht. We denken graag mee over oplossingen voor scholen die een monument zijn of in gebieden staan waar sprake is van een beperkte teruglevercapaciteit, netcongestie. Met Zowiezon, een samenwerking met Eneco, kunnen we scholen ook kosteloze, professionele hulp aanbieden bij de realisatie van hun zonnedak. Inmiddels werken we nauw samen met Kenniscentrum Ruimte-OK en zijn we onderdeel geworden van Scholen op Koers naar 2030. Op deze manier kunnen we schoolbesturen enthousiasmeren ook met andere verduurzamingsprogramma’s, bijvoorbeeld voor energiebesparing, aan de slag te gaan.
Wij gaan vol energie door om die andere 75% van de scholen met nog lege, maar geschikte daken te voorzien van zonnepanelen. We zijn ervan overtuigd dat dit gaat lukken. Alles wat we bereikt hebben, hadden we niet kunnen bereiken zonder enthousiaste medewerkers, vrijwillig of betaald, sponsoren, gemeenten en provincies, pleitbezorgers, gedreven leerlingen, ouders en schoolbesturen. Wij zijn al deze personen en organisaties dankbaar voor alle steun. De toekomst is zonnig!
bedankt voor jullie steun en inzet!
Peter van Tilburg, Jeanette Vonk, Jan de Keizer, André van Oort, Victor Schotanus, Frits Westerkamp, Ruud Wubbolts, Timo Reinink, Wil Meertens, Marlies Gommers, Dick Stoppelenburg, Pier Vellinga, Bernard Fortuyn, Robert Kleiburg, Suze Gehem, Berry van ’t Westeinde, Klaas Ploeger, Gé de Jong, Ludo Ansems, Liny Toenders, Anita Huisman, Daan Wolfert, Paul van der Oest, Eric Nohlmans, Roebyem Anders, Marjan Minnesma, Niels van der Sandt, Judith Veraart, Piet van Lingen, Cilian Terwindt, Gijs van de Laar, Machiel Groot, Tjalling Bal, Anne Slabbekoorn, Rosa de Nooijer, Hans Schut, Ella Buskin, Xiu-Yan Roessingh, Jan Overbeek, Lisa Brakband, Lútzen van den Dobbelsteen, Jeffrey van Poppel, Hans van Dijk, Sander van der Veen, Philip Blaauw, Tristan Sanders, Jacky Snoeijers-Loeff, Maya Taselaar, Thom Versteeg, Lena Hartog, Herma Jelsma, Mark Meijer, Rick de Gaay Fortman, Anneke Meijlink, Job Swens, Samuel op den Orth, Zoe Geling, Yvonne Rosina, Suzanne Bonarius, Bouke Molenaar, Imke Loeff, Judy van der Lijke, Lena Grobusch, Manon van Roon, Monica van Leeuwen, Sonja Schouten, Frans Schrauwers, Jan Snelders, Vinod Ramandanlal, Martijn van Roermund, Retze Koen, Ruud Jansen, Antoine Tromp, Frans Tibbe, Hans van Marlen, Loes Visser, Gerard Beltman, Richte Doggenaar, Ronald Denkelaar, Willem van Hasselt, Ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Fred Foundation, Stichting Doen, Greenchoice, DSM, IVN, Start Foundation, Fonds 1818, Urgenda, Ruimte-OK, Eco-Schools, Eneco, Rabobank, Nationaal Warmtefonds, SVn, RVO, NL2025, Dawn, PO-raad, VO-raad, Provincie Zuid-Holland, Provincie Noord-Holland, Provincie Noord-Brabant, Provincie Utrecht, Provincie Flevoland, Provincie Zeeland, Provincie Friesland, Provincie Drenthe, Gemeente Haarlemmermeer, Gemeente Amsterdam, Gemeente Dordrecht, Gemeente Epe, Gemeente Elburg, Gemeente Nissewaard, Gemeente Hellevoetsluis, Gemeente Brielle, Gemeente Westvoorne, Gemeente Geldrop, Gemeente Best, Gemeente Voorst, Omgevingsdienst Zuid-Holland Zuid, Omgevingsdienst West-Holland, Energie Expertisecentrum Flevoland, Zeeuwse Milieufederatie, CFP, Zonatlas, Solar Monkey, Natuurwijs, Milieubende, BYOR, Schooldag van de Duurzaamheid, Groenpand, Zonnescholen, Slimopgewekt
We hebben onze uiterste best gedaan om deze lijst zo volledig mogelijk te maken. Het kan altijd gebeuren dat jouw naam of organisatie hier niet staat maar daar zeker wel hoort. Ook dan waarderen we jouw inzet en steun!